കഥകളിയിലെ ചടങ്ങുകള്‍

ഏതു കഥക്കും ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്ത ചില ചടങ്ങുകള്‍ ഉണ്ട്‌. ഒരാട്ടക്കഥ ഒറ്റ രാത്രികൊണ്ടു അവതരിപ്പിക്കത്തക്കവിധമാണു എഴുതപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്‌. ഇതിന്‌ പലചടങ്ങുകളും ഉണ്ട്‌.
1. കേളികൊട്ട്‌ - സന്ധ്യക്ക്‌ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഈ മേളം രാത്രിയില്‍ കഥകളി ഉണ്ടായിരിക്കുമെന്ന് നാട്ടുകാരെ അറിയിക്കുന്നു.
2. അരങ്ങ്‌കേളി (കേളിക്കൈ) - ആട്ടം തുടങ്ങി എന്ന് അറിയിക്കലാണ്‌ ഈ ചടങ്ങിന്റെ ഉദ്ദേശം.
3. തോടയം - കളി കഴിയുന്നത്‌ വരെ അമംഗളം ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനുള്ള സ്തുതിയാണിത്‌.
4. പുറപ്പാട്‌ - കഥകളിയിലെ നായികാനായകന്മാരുടെ രംഗപ്രവേശമാണിത്‌. ആലവട്ടം, വെഞ്ചാമരം എന്നിവ പിടിച്ചാണ്‌ ഇത്‌ നടത്തുന്നത്‌.
5. മേളപ്പദം - പുറപ്പാട്‌ കഴിഞ്ഞ്‌ 'മഞ്ജുതര...' എന്ന് തുടങ്ങുന്ന അഷ്ടപദി ഗാനം ചൊല്ലുന്നു. മേളക്കാരുടെ കഴിവ്‌ ഇവിടെ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിനു ശേഷം കഥകളി ആരംഭിക്കുന്നു. കവി വാക്യമായ ശ്ലോകം ചൊല്ലുന്നതോട്‌ കൂടി കഥാപാത്രം രംഗത്ത്‌ വരുന്നു. പാട്ടുകാര്‍ 'പദം' ചൊല്ലുമ്പോള്‍ അതിന്റെ മുദ്ര കാണിച്ച്‌ ആടുന്നത്‌ 'ചൊല്ലിയാട്ടം'. നടന്‍ മനോധര്‍മ്മമാടുന്നത്‌ 'ഇളകിയാട്ടം'.
6. ധനാശി - കഥകളി അവസാനിക്കുന്ന ചടങ്ങാണിത്‌.